Spread

De term ‘spread’ wordt veel gebruikt bij het beleggen. Een spread meet het verschil tussen twee prijzen. In de obligatiemarkt zijn spreads zelden of nooit zo groot geweest. Wat betekent dat? Spreads worden veel gebruikt door analisten om iets te zeggen over hoe efficiënt de prijsvorming is of hoe het ene financiële instrument gewaardeerd is ten opzichte van het andere. Een voorbeeld van efficiëntie is de zogenaamde bied-laat-spread, het verschil in prijs die de marktmaker rekent om een instrument te kopen respectievelijk te verkopen. Hoe groter de bied-laat-spread, hoe inefficiënter of onzekerder de markt.

Rendementsspreads verschillende soorten obligaties

De laatste tijd worden spreads veelvuldig in de analyse betrokken. Het gaat dan vooral om de rendementsspreads van verschillende soorten obligaties. Die spreads zijn momenteel extremer dan ooit. Met andere woorden, er zijn zelden of nooit zulke grote rendements- of ‘yield’ verschillen tussen verschillende soorten obligaties geweest als nu. Dat biedt kansen voor degenen die een beleggingshorizon hebben van een jaar of vijf.

Steilheid yieldcurve

Het eerste type spread dat ik wil behandelen, is het verschil in rendement van langlopende en kortlopende obligaties. Hiermee wordt ook wel de steilheid van de ‘yieldcurve’ gemeten. Kortweg: wat is het verschil in rendement van, bijvoorbeeld, een driemaandse en een tienjarige staatsobligatie. Voor de Amerikaanse staatsobligaties (Treasuries) is dat afgebeeld in de rode lijn in onderstaande figuur (de blauwe lijn is de koers van de S&P500-index).

Yield spread bij recessie

In tijden van recessie wordt de yieldspread tussen lange en korte obligaties meestal groot. Dat komt omdat beleggers uit onzekerheid vooral de kortere obligaties willen kopen en de lange verkopen. Dat verlaagt de korte rente en verhoogt de lange rente. Aan langere obligaties zit immers meer onzekerheid over de aflossing. Als de yieldspread gaat dalen, krijgen beleggers meer vertrouwen in de toekomst.

Negatieve yieldspread

Als de yieldspread negatief wordt (dus kortere obligaties hebben een hoger rendement dan langere obligaties), overdrijven beleggers in hun vertrouwen. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een negatieve spread bijna altijd een voorbode is van een economische recessie. Dat is in de figuur ook te zien. Eind 2000, begin 2001 werd de yieldspread negatief, en hetzelfde zagen we begin 2007. Beide keren een perfecte indicator van naderend onheil.

Steile yieldcurve

Een steile yieldcurve is gezond, en meestal een voorbode dat het economisch weer beter zal gaan. In bovenstaande figuur is te zien dat de koers van de S&P500 en de steilheid van de yieldcurve tegengesteld aan elkaar bewegen. Bovenstaand plaatje geeft aan dat vroeg of laat de koersen van aandelen weer moeten herstellen. Het is geen perfecte indicator, maar wie een beleggingshorizon heeft van minimaal een jaar of vijf, moet met aandelen straks beter af zijn.

Bedrijfsobligaties

Hetzelfde geldt voor bedrijfsobligaties. Zelden of nooit zijn die zo goedkoop geweest. Ik heb hier reeds meerdere keren over geschreven. Onderstaand plaatje toont de spread tussen het rendement van AAA-obligaties (de meest solide bedrijfsobligaties) en de rente op Amerikaanse staatsobligaties. Die ligt nu rond 2,5%. Die spread is nu groter dan in 1929. Het verschil in rendement tussen minder solide bedrijven (high yield en/of junk bonds) en staatsobligaties is opgelopen tot maar liefst 15%!

Krimp van de Amerikaanse economie

Hoe komt het dat bedrijfsobligaties nu zoveel rendement geven (ofwel zo goedkoop zijn)? The Economist schrijft daar in zijn laatste uitgave over. Een mogelijke verklaring zijn de gedwongen verkopen door, bijvoorbeeld, hedgefondsen. Een andere mogelijke verklaring is dat beleggers overdrijven in hun angst voor een recessie en alle faillissementen die daaruit voort kunnen komen. Volgens JPMorgan prijzen beleggers -op basis van de yieldspreads- nu een krimp van de Amerikaanse economie in 2009 van 2,5% in!

Beleggers overdrijven altijd

Het zal economisch ongetwijfeld erg worden, maar het is ook een feit dat beleggers altijd overdrijven in hun angst (en in positieve tijden in hun optimisme). Je kunt ook zeggen dat we met rendementen van 15% meer dan aardig gecompenseerd worden voor de risico’s die we lopen. Stel dat eenderde van de bedrijven met een hoger risico failliet gaat, dan nog is een rendement van 10% mogelijk de komende jaren. Simpel maar waar.

High yield bedrijfsobligaties

Als u denkt dat minder dan eenderde van deze bedrijven failliet gaat, moet u nu beleggen in high yield bedrijfsobligaties. U zou een dief van uw eigen portemonnee zijn om dat niet te doen. Om het risico te verlagen kunt u ook nog beleggen in meer solide bedrijven met een hogere rating. Iets minder rendement (toch nog hoog), maar ook iets meer zekerheid. Maar laat vooral even de impact van een mogelijk faillissement van eenderde van de (risicovollere) bedrijven op u inwerken. Overdreven of niet, dat is de vraag.

Harry Geels, Inmaxxa, nu geheten Blauwtulp: https://www.blauwtulp.com/

Harry Geels is directeur Research en partner bij INMAXXA met kantoren in Maastricht en Dronten (www.inmaxxa-research.nl ). Daarnaast is hij uitvoerend hoofdredacteur van Technische en Kwantitatieve Analyse (TKA). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als directeur Research.