Is iedereen gek geworden?

De AEX is sinds 9 maart ruim 50% gestegen, van 194,99 tot boven 300 punten. Wie luisterde naar analisten van de grote zakenbanken, moest volgens persbureau Bloomberg echter veel geld toeleggen op zijn investeringen. Kijken we naar klassieke graadmeters zoals koers-winstverhouding en dividendrendement, dan lijkt het alsof iedereen gek is geworden. Hoe zit het nu precies?

Het zijn turbulente tijden voor beleggers. Wie begon met beleggen in het jaar 2000, toen iedereen zei dat je MOEST beleggen, heeft met buy and hold ruim de helft (of misschien wel veel meer) van zijn geld in rook zien opgaan. Beleggen in aandelen levert op termijn altijd een beter rendement op dan sparen, obligaties, vastgoed of goud, maar soms moet de belegger wel heel veel geduld hebben. Beleggers in Japanse aandelen kunnen dit beamen. Circa twintig jaar geleden stond de Japanse Nikkei immers op 40.000 punten en momenteel noteren de koersen circa 75% lager. Japanse beleggers die indertijd zijn ingestapt en nooit hebben verkocht, dienen derhalve zeer gezond te leven om ooit nog enig rendement te behalen.

Goed. Buy and hold en index-beleggen zijn dan geen goed ideeën, dus laten we dan maar luisteren naar de mensen die er verstand van hebben, moeten veel beleggers hebben gedacht. Uit veel onderzoeken blijkt echter dat met het volgen van analisten eerder geld wordt verloren dan verdiend[1]. De analisten van onder andere Bank of America en Citigroup adviseerden om te investeren in aandelen van Europese energieproducenten en van Amerikaanse medicijnenfabrikanten. Bij de banken en detailhandelsbedrijven zou men met short-posities moeten speculeren op een koersdaling.

Beleggers die begin maart hun geld, conform dat advies zouden hebben geïnvesteerd, hadden niet alleen de gehele inleg verloren, maar hadden ook gelijk hun huis in de verkoop moeten doen. De opgebouwde short-posities zouden door de rally van de banken (ING bijvoorbeeld steeg vanaf de bodem 354% en Aegon dikte 197% aan) de belegger van de kaart hebben geveegd. Als dat overigens al niet was gebeurd in 2007 of 2008 door de adviezen van bankanalisten, de prestaties van veel beleggingsfondsen, het faillissement van financiële partijen, de oplichtingpraktijken van Bordeaux Advisory (wijn), TRE Investments (vastgoed) Easy Life (life settlements), Palm Invest (Dubai), Madoff (piramide-beleggen), GoodWood (teak hout), diverse scheepvaart cv’s, et cetera.

Leuk die wijsheid achteraf, maar wat moeten beleggers nu dan doen? Ja, dat hangt natuurlijk af van veel factoren, zoals risicoprofiel en beleggingshorizon. Verder hangt het ook af van welk systeem of welke analist je volgt. Laten we eens kijken naar de data die Standard & Poor’s Index Services, de samensteller van S&P500, de grootste 500 Amerikaanse aandelen, publiceert. De koers-winstverhouding van de S&P500 is volgens S&P opgelopen tot 129, met name vanwege geïmplodeerde winsten. Dit lijkt geen goed moment om long te gaan in aandelen, dus.

chart of the day

chart of the day

De bijgaande grafieken laten de uit historisch oogpunt hysterische situatie zien. De PE (koers-winstverhouding) schiet door het dak. Dit getal geeft aan hoeveel keer de winst een belegger bereid is te betalen (de koers gedeeld door de winst per aandeel). Wanneer de PE ratio hoog is, worden aandelen geacht (te) duur te zijn. Vanaf 1936 tot 1990 had de PE ratio de neiging om te pieken rond 20 (rode lijn) en te bodemen ergens rond 7 (groene lijn). De aandelen werden dan te goedkoop geacht, zodat de koersen weer stegen.

De prijs die beleggers bereid waren te betalen voor een dollar winst steeg tijdens de dot-com bubbel tot 50, op dat moment een ongekende hoogte. Als gevolg van de recente daling in de winst en de recente opleving van de beurzen, steeg de PE ratio tot 144, een recordhoogte. Momenteel hebben 97% van de Amerikaanse bedrijven hun tweede kwartaalcijfers gepresenteerd en kunnen we berekenen dat de PE ratio uitkomt op 129. Houston, we’ve got a problem

Ook als we gaan kijken naar het dividend dat deze bedrijven uitkeren, dan wordt volgens de cijfers van S&P 397,27% van de winst ($ 6,86) als dividend ($ 27,25) uitgekeerd. Dit lijkt geen lang leven beschoren. Je kan nu eenmaal niet vier keer meer uitkeren dan je verdient. Dan moet het dividend dus worden verlaagd of zelfs gepasseerd, met alle gevolgen van dien natuurlijk voor de aandelenkoersen. Dan begrijp ik wel dat fundamentele analisten de weg volledig kwijt zijn. Dat dit echter tot een faillissement van een belegger leidt, begrijp ik dan weer niet.

Nu zijn er ook analisten, zoals Thomson Reuters, die bovenstaande data berekenen exclusief verlieslatende bedrijven. Zij komen voor de S&P500 uit op een PE ratio van ‘slechts’ 15,7 en een dividendrendement van 2,5%, een normale waarding voor aandelen. Niets aan de hand dus. Voor de AEX wordt gemiddeld slechts 8 keer de winst betaald en wordt 5,3% dividendrendement behaald. In grafiekvorm is te zien dat de koers-winstverhouding sinds 1999 weer terugkomt tot interessante waarden en het dividendrendement aantrekkelijk hoog is. Kopen maar dus?

AEX

Wat kun je hier nu allemaal mee als belegger? Ik trek hier zelf de volgende lessen uit:

  1. verschillende bronnen en verschillende analisten roepen tegenstrijdige dingen dus luister er niet naar;
  2. analisten van banken beschikken niet over een glazen bol, maar hebben met hun adviezen in de afgelopen jaren beleggers ernstige of zelfs onherstelbare schade toegebracht;
  3. handel daarom liever op basis van mechanische systeemsignalen en gebruik uw tijd, energie en emotie voor andere zaken.

Succesvol beleggen draait ook niet om een visie. Een visie kan je zelfs verblinden doordat je denkt te begrijpen wat er zich afspeelt op de beurs. Het weerhoudt je van het volgen van je systeem en laat je soms zelfs tegen je systeem in handelen.

De belangen en de macht van veel partijen zijn te groot en hun belangen zijn vaak tegengesteld. Wat zij verdienen, moet een ander verliezen. Bovendien hebben banken diepere zakken dan de individuele belegger en kunnen zij aankloppen bij de belastingbetaler wanneer het misgaat (en Bos zegt nooit nee).

Daarom handel ik op basis van mechanische systeemsignalen. Een mechanisch systeem dwingt je tot het openen en sluiten van posities. Het enige dat je nodig hebt, is een goed systeem (of een onafhankelijke uitgever van een goed systeem, die hetzelfde belang heeft als de belegger) en natuurlijk de discipline om het systeem te volgen. Zo bezien, is het dus eigenlijk helemaal niet zo moeilijk om succesvol te beleggen.

Harm van Wijk, BeursBulletin.nl


[1]

  • J.F. Jaffe (Universiteit van Pennsylvania) en J.M. Mahoney (Federal Reserve Bank of New York) onderzochten de kwaliteit van beleggingsadviezen die door analisten worden uitgegeven. Het tweetal kwam tot de conclusie dat met behulp van deze adviezen de markt niet kon worden verslagen.
  • R. Laeven en B. Jacobsen constateerden dat het rendement op de ‘veelbelovende’ fondsen van de Nova Top 5 in de periode 1994-2001 lager lag dan het rendement van de betreffende benchmark, de AEX-index.
  • Y. Heydenrijk en A. Plantinga bekeken individuele analistenadviezen van banken en constateerden dat de adviezen in termen van rendement geen toegevoegde waarde hadden, maar ook dat er opvallend weinig verkoopadviezen werden gegeven: het aantal (strong) buy adviezen lag veel hoger dan het aantal (strong) sell adviezen.
0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.